Is tarwe gezond of toch niet?

In onze nieuwsbrief van gisteren verwees ik al naar deze blog die online zou komen, want tarwe, is dat nu gezond of niet? Als je dit zo leest denk je misschien, wat is er dan nu weer mis met tarwe? Dat is toch gewoon gezond?

Tarwe is ook iets dat we al honderden jaren kennen en vroeger was het ook voor veel mensen een belangrijke voedingsbron, maar het zit een beetje anders met de tarwe van tegenwoordig én precies dat gaan we je uitleggen in deze blog.

Hedendaagse tarwe

Zoals ik al schreef, tarwe is iets dat we al honderden jaren kennen én was vroeger een belangrijke voedingsbron voor velen. Alleen is de tarwe van vandaag niet meer die van vroeger. Dat zit zo: sinds 1960 is tarwe verandert in de tarwe zoals wie die vandaag kennen. Het werd op een andere manier verbouwd, verwerkt en gebruikt én dat alles in voordeel van de producent. Snellere groei = namelijk meer winst. Helaas gaat die winst dan wel alleen over geld, want voor je gezondheid boekt het zeker geen winst. Jouw darmen worden er namelijk minder blij van.

Het effect van tarwe op jouw gezondheid

We hebben het hier over de goedkope supermarkt tarwe en tarwe die je in heel veel bewerkte voeding tegenkomt. Spelt en kamut zijn ook voorbeelden van tarwe, maar dat is echt wel weer een ander verhaal. Deze goedkope tarwe wordt ook wel ‘dwergtarwe’ genoemd en is genetisch gemanipuleerd, de korrels zitten heel dicht op elkaar, waardoor het een hooggehalte heeft aan korrels en verder korte stammen,

Het is een goedkoop graan geworden, waarvan de voedingswaarde behoorlijk is gedaald. Het is niet alleen het graan zelf, ook de bodem waarop het wordt verbouwd is veelal heel arm aan voedingsstoffen, wat ook weer een invloed heeft op de tarwe. Het bevat dus minder voedingsstoffen, maar meer zetmeel, meer fytinezuur en meer gluten. Dat zijn nu juist zaken die voor ons als mens niet het beste zijn, waar onze darmen niet zo blij van worden.

Fytinezuur bijvoorbeeld bevat fosfor en bindt zich aan calcium, magnesium, ijzer en zink. Fytinezuur kan (deels) worden afgebroken door granen te weken of brooddeeg te laten rijzen. Doe je dit niet of krijgt het niet genoeg tijd, dan komen de mineralen niet vrij om opgenomen te worden en het echte probleem is dat fytinezuur nog meer mineralen uit je maaltijd kan halen door zich eraan te binden.

Doordat tarwe zo’n goedkoop graan is, is het een gewild ingrediënt in heel veel producten. Dus misschien denk je nu, maar ik eet geen brood of ik eet geen tarwebrood, het zit soms ook in kant-en-klare soepen, snoep, pesto’s, sauzen, noem maar op. Dat maakt dan ook direct dat we veel meer binnenkrijgen dan we misschien in eerste instantie denken. Waardoor het ook weer zo kan zijn dat je meer reageert op al die toevoegingen.

Het is zo dat steeds meer mensen reageren op voeding, veel meer dan vroeger en dat komt mede omdat er steeds meer ‘geknoeid’ wordt met ons eten.

Als je geen tarwe wilt eten wat zijn dan je opties? Glutenvrije graansoorten of je kunt voor zuurdesem of desembrood kiezen, het is makkelijker verteerbaar, dus beter voor je darmen en door het fermentatieproces kan het percentage fytinezuur tot wel 90% dalen.

Binnen onze academy maken wij geen gebruik van tarwe, maar veelal van glutenvrije graansoorten. We gebruiken regelmatig boekweit, haver, quinoa, amaranth e.d. Steeds meer mensen reageren op gluten, niet alleen mensen die coeliakie hebben, maar ook mensen die gevoelig zijn voor gluten. Glutensensitiviteit is een redelijk nieuw begrip, maar wel iets dat bestaat en ook steeds vaker voorkomt.

Gelukkig zijn er steeds meer gezonde en voedzame alternatieven!

Wat moet je onthouden?

De hedendaagse tarwe is niet meer de tarwe van honderden jaren geleden
Het bevat minder voedingsstoffen en meer zetmeel, gluten en fytinezuur.
Het zit niet alleen in brood, maar ook in heel veel andere (bewerkte) producten
Betere opties zijn: (zuur)desembrood of glutenvrije graansoorten zoals haver, boekweit, quinoa e.d.

Wetenschappelijke bronnen

1. Fan, M.S et al. ,”Evidence of decreasing mineral density in wheat grain over the last 160 years”. Journal of Trace Elements in Medicine and Biology (2008)
2. Raboy V., “Progress in breeding low phytate crops.” The Journal of nutrition (2002)
3. Lopez, H.W., et al. “Prolonged Fermentation of Whole Wheat Sourdough Reduces Phytate Level and Increases Soluble Magnesium” Journal of Agricultural and Food Chemistry (2001)
4. Zhao, F. J., et al. “Variation in mineral micronutrient concentrations in grain of wheat lines of diverse origin.” Journal of Cereal Science (2009)
5. Fasano, A et al. “Nonceliac Gluten Sensitivity” Gastro Journal (2015)